De Nederlandse bijstand is de beste van Europa. Nederland is namelijk het enige land in de Europese Unie waar de bijstand voldoende is om armoede te voorkomen. Dat blijkt uit een rapport van de Europese Commissie, die landen oproept hun sociaal stelsel te verbeteren.

Bijstand in Nederland

Uit de 27 lidstaten van de Europese Unie, ligt de bijstand alleen in Nederland boven de armoedegrens. En 22 EU-lidstaten zitten ruim onder de armoedegrens. De EU heeft berekend dat 94,5 miljoen EU-burgers in armoede of op de rand van armoede leven. Dat is 20 procent van de bevolking in de Europese Unie.

Economisch onzekere tijden

Die situatie wordt er alleen maar slechter op, want veel inwoners zijn kwetsbaarder in deze economisch onzekere tijden. Energieprijzen en de inflatie bereikten dit jaar in Europa immers ongekende hoogtes. De Europese Commissie roept daarom alle lidstaten op om hun sociale stelsels bij te werken, zodat in 2023 meer dan 15 miljoen mensen niet langer door armoede worden bedreigd.

Nederlandse bijstand

Uit het rapport van Europese Commissie blijkt dat de Nederlandse bijstand (inclusief aanvullende regelingen en toeslagen) de inkomensgrens haalt om armoede te voorkomen. En die armoede kan volgens de Europese Commissie worden voorkomen als de bijstand 60 procent van het gemiddelde inkomen in het land bedraagt. Benadrukt wordt dat de overheidsfinanciën hierdoor niet in gevaar mogen komen. In Luxemburg, Denemarken, Italië en Ierland schommelt de bijstand 10 tot 20 procent daaronder. De toestand is het ergst zijn in Roemenië en Bulgarije. Daar ligt de bijstand ruim 80 procent onder de armoedegrens.

Maatregelen tegen armoede

De Europese Commissie (het dagelijks bestuur van de Europese Unie) komt met aanbevelingen waarin staat hoe de lidstaten het minimuminkomen in hun land kunnen moderniseren, het armoedebeleid kunnen verbeteren en ervoor kunnen zorgen dat meer mensen actief worden op de arbeidsmarkt.

Sociale hervormingen

Binnen de EU is zo’n 100 miljard euro beschikbaar voor sociale plannen. Ook uit het Europese Herstelfonds (750 miljard euro), dat de Europese economie uit de coronacrisis moest helpen, kan deels ingezet worden voor sociale hervormingen. Nu maakt tussen de 30 en 50 procent van de mensen die recht hebben op inkomenssteun daar geen gebruik van.

Meer mensen aan het werk

Ook vindt de Europese Commissie dat ten minste 78 procent van de bevolking tussen 20 en 64 jaar een betaalde baan heeft. Mensen in de bijstand zouden gemotiveerd moeten worden om naar werk te zoeken. De Europese Commissie beveelt aan om de bijstand en andere toeslagen, zoals voor openbaar vervoer, kinderopvang en zorg, niet meteen volledig af te schaffen zodra iemand betaald werk heeft. Het verlies van die extra hulp zou mensen kunnen ontmoedigen een baan te accepteren, omdat ze er in deze tijden financieel op achteruit zouden kunnen gaan.

Als laatste vindt de Commissie dat de bijstand niet bij één persoon (vaak de man) mag terechtkomen, maar verdeeld moet worden onder alle volwassenen binnen het huishouden. Dat zou de positie van vrouwen en jongeren versterken.

Aanbevelingen

De EU-lidstaten bepalen zelf hoe ze hun sociale zekerheid vormgeven. De Europese Commissie kan alleen aanbevelingen doen. Toch raadt de Commissie de lidstaten aan op korte termijn actie te ondernemen, zodat desastreuze gevolgen kunnen worden voorkomen.

Bronnen: Business AM, Europese Commissie, Europa Nu, De Volkskrant